PRACA Z DRUŻYNĄ PIŁKARSKĄ
Opis podjętych działań
Opis przypadku
Jak w praktyce wygląda praca psychologa sportu z drużyną? Poniżej opisuję roczną współpracę zespołu psychologów sportu (w którego skład miałam przyjemność wchodzić) z drużyną piłkarską chłopców w wieku 9-10 lat. Skupiam się przede wszystkim na podjętych działaniach i celach jakie udało nam się osiągnąć wraz z drużyną.
Wsparcie merytoryczne i praca z trenerem: dr Aleksandra Chybicka-Myszka
Praca z drużyną: Anna Brycka i Dorota Suszek-Odrzywolska
Drużyna piłkarska orlików, chłopcy w wieku 9 – 10 lat. Zespół pogrążony w chaosie, między zawodnikami brakuje komunikacji, chłopcy nie potrafią ze sobą współpracować, pojawiają się częste konflikty, które przenoszone są na boisko. Potrafią wygrać 9 meczy z rzędu, po czym 9 przegrać. Trener raczej nie stosuje pochwał, za to dużo krzyczy i często karze zawodników. Chłopcy łatwo się poddają, tracą motywację do dalszych treningów, brakuje im wiary w siebie, nie potrafią wskazać swoich mocnych stron, bez problemu za to wymieniają słabe.
Prowadzenie drużyny
Najważniejszym elementem w pracy z drużyną było budowanie jej spójności.
Skupiłyśmy się przede wszystkim na stworzeniu lepszej atmosfery w zespole i wypracowaniu systemu, w którym drużyna jest jednym sprawnie działającym mechanizmem. Kładłyśmy duży nacisk na to, by indywidualne błędy poszczególnych zawodników mogły być skorygowane przez innych członków zespołu. Ponadto nasza praca była zorientowana na poprawę relacji między chłopcami, ograniczenie konfliktów oraz nauczenie ich, jak nie przenosić sporów na boisko i współpracować ze sobą mimo nieporozumień. Ze względu na specyficzną organizację pracy trenera, brak pochwał dla chłopców oraz skupianie się na wytykaniu im tego, co robią źle, praca odbywała się jednocześnie z trenerem. Jej głównym celem była próba zmiany nawyków trenera i poprawienie komunikacji oraz relacji trenera z zawodnikami.
Podjęte działania
Pierwszym elementem naszej pracy było wprowadzenie regulaminu. Regulamin został przygotowany we współpracy a trenerem oraz całą drużyną, każdy miał wpływ na pojawiające się w nim zasady. Chłopcy wspólnie wypracowali też kompromis co do konsekwencji z nieprzestrzegania regulaminu.
Następnie sformułowałyśmy wraz z zawodnikami listę umiejętności technicznych, taktycznych i mentalnych, niezbędnych do osiągnięcia przez drużynę wyznaczonego celu. Najpierw chłopcy wspólnie, a potem sam trener, ocenili na skali od 1 do 10 poziom poszczególnych umiejętności w drużynie (1 – brak danej umiejętności, 10 – umiejętność na doskonałym poziomie). W ten sposób powstał tzw. profil umiejętności drużyny, który pokazywał, nad rozwojem których umiejętności zespół powinien szczególnie pracować. Na jego podstawie wspólnie z trenerem i zawodnikami zostały sformułowane cele mentalne dla drużyny. Potem już indywidualnie z każdym zawodnikiem stworzyłyśmy jego własny profil umiejętności i uzgodniłyśmy z nim cele mentalne na najbliższe miesiące.
Kolejnym krokiem było przygotowanie i odbycie z chłopcami treningu opartego o techniki relaksacji, motywacji oraz treningu mentalnego w celu poprawienia spójności drużyny i wyeliminowania konfliktów. Wszystkie ćwiczenia były opracowane tak, żeby zainteresować chłopców. Każde ćwiczenie było też omawiane z chłopcami – opowiadali jak im się razem pracowało (w przypadku ćwiczeń w grupach) oraz co stanowiło dla nich największą trudność. Po każdym spotkaniu wybierani byli chłopcy, którzy najchętniej pracowali i zachowywali się w sposób najbardziej pożądany. Nagrodą za wyróżnienie była możliwość wybrania swojego ulubionego ćwiczenia, które realizowane było podczas treningu sportowego z trenerem.
Dodatkowo zorganizowana została impreza integracyjna, w której udział wzięli zawodnicy, ich rodzice, trener oraz my. podczas imprezy urządzony został grill oraz gry i zabawy mające na celu integrację wszystkich uczestników.
Osiągnięte cele
Po roku współpracy z drużyną piłkarską oraz trenerem udało się wypracować przede wszystkim:
Jasne zasady
panujące w drużynie oraz konsekwencje ich nieprzestrzegania
Mocne strony i obszary do pracy
Określenie przez każdego z zawodników jego mocnych stron oraz obszarów, które wymagają nieco większej pracy
Reguły
które zapobiegały przenoszeniu konfliktów interpersonalnych w drużynie na boisko
Większą spójność drużyny
i umiejętność współpracy między zawodnikami
Efektywniejszą komunikację
w drużynie zarówno na boisku, jak i poza nim
Zasady komunikacji
między trenerem a zawodnikami oraz wypracowanie systemu, w którym trener nie tylko gani zawodników, ale także chwali ich postępy w treningach i grze oraz motywuje do treningów
Umiejętność skupienia się na dobrze wykonanym zadaniu
co pozwala na osiągnięcie lepszych wyników